Do zadań logopedy  należy w szczególności:

• diagnozowanie logopedyczne, w tym prowadzenie badań przesiewowych w celu ustalenia stanu mowy oraz poziomu rozwoju językowego uczniów;

• prowadzenie zajęć logopedycznych dla uczniów oraz porad i konsultacji dla rodziców i nauczycieli w zakresie stymulacji rozwoju mowy uczniów i eliminowania jej zaburzeń;

• podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających powstawaniu zaburzeń komunikacji językowej we współpracy z rodzicami uczniów;

• wspieranie nauczycieli i innych specjalistów w:

a) rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola i szkoły,

b) udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.

 

1. Terapia logopedyczna jest przeznaczona dla dzieci z  grup rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego (0) oraz uczniów klas I-VIII. 

2. Terapię organizuje się dla dzieci z zaburzeniami kompetencji komunikacyjnych i zaburzeniami językowymi, które utrudniają naukę.

3. Decyzję o zakwalifikowaniu dziecka na terapię logopedyczną podejmuje logopeda po  diagnozie logopedycznej (badaniu przesiewowym), uwzględniając informacje przekazywane przez rodziców i osoby pracujące z dzieckiem oraz dokumentację dziecka przedstawioną w szkole przez rodziców. Logopeda może poprosić rodzica o wykonanie badań dodatkowych (badania słuchu lub konsultacji z laryngologiem) w przypadku, kiedy podejrzewa, że u dziecka pojawiają się przeszkody do prowadzenia skutecznej terapii logopedycznej. Rodzic  dostarcza  badania w jak najszybszym terminie. 

4. Nabór dziecka na zajęcia logopedyczne odbywa się każdego roku szkolnego. Za termin rozpoczęcia terapii przyjmuje się przełom września/października.

5. Terapię logopedyczną w szkole organizuje logopeda, który wyznacza termin rozpoczęcia zajęć oraz częstotliwość spotkań. W okresie ferii i dni wolnych od zajęć dydaktycznych, terapia logopedyczna nie jest prowadzona. 

6. Zakończenie zajęć logopedycznych w danym roku szkolnym odbywa się zgodnie z terminem zakończenia obowiązkowych zajęć edukacyjnych.

7. W przypadku wyeliminowania bądź złagodzenia zaburzenia, stanowiącego powód objęcia ucznia ww. formą opieki, zajęcia logopedyczne mogą zakończyć się wcześniej. Decyzję o zakończeniu terapii podejmuje logopeda, powiadamiając wychowawcę klasy oraz rodziców ucznia.

8. Liczba uczestników zajęć wynosi od 1 do 4 dzieci.

9. W przypadku dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, zajęcia prowadzone są indywidualnie. W uzasadnionych przypadkach liczba uczestników może być zwiększona.

10. Logopeda z każdym dzieckiem ćwiczy indywidualnie, czas ćwiczeń uzależniony jest od indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka.

11. W terapii logopedycznej wybór metod jest uwarunkowany rodzajem zaburzenia. W zależności od charakteru trudności wykorzystuje się dostosowane do wieku i możliwości dziecka sposoby pracy terapeutycznej. Stosuje się metody, wynikające z konieczności realizowania zasady kompleksowego oddziaływania. O wyborze metody pracy z dzieckiem decyduje logopeda, uwzględniając indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne dziecka.

12. Rodzice dziecka zakwalifikowanego na zajęcia logopedyczne otrzymują informację na temat zajęć logopedycznych, zawierającą m.in. datę i godzinę zajęć oraz sposobie pracy w domu. 

13. Rodzic zobowiązany jest do współpracy z logopedą, w celu zwiększenia efektywności prowadzonej terapii, w tym do systematycznej pracy w domu. 

14. Rodzice mogą się kontaktować z logopedą w wyznaczonym stałym dniu do konsultacji. Rodzic może dokonać rezerwacji terminu spotkania (przez dziennik elektroniczny, telefonicznie lub poprzez adres e-mailowy wskazany na stronie internetowej szkoły). W czasie trwania zajęć logopedycznych logopeda nie udziela porad i nie wyznacza/dokonuje zmiany terminu zajęć.

15. W zajęciach biorą udział wyłącznie dzieci zdrowe (niegorączkujące, niezakatarzone  i niekaszlące). W przypadku stwierdzenia ww. objawów u dziecka i potwierdzeniu złego samopoczucia przez pielęgniarkę szkolną, dziecko pozostaje w świetlicy.

16. Należy mieć na uwadze, że na skuteczność terapii logopedycznej mają wpływ:

• rodzaj wady wymowy lub/i/ zaburzenia mowy,

• sprawność umysłowa dziecka,

• sprawność aparatu artykulacyjnego,

• prawidłowa kompleksowa diagnoza,

• systematyczność w uczęszczaniu na zajęcia logopedyczne i ćwiczenia z dzieckiem w domu,

• wczesne rozpoczęcie terapii,

•  aktywny i świadomy udział zarówno rodzica jak i dziecka w terapii,

• współpraca terapeuty z rodzicem.

 

Najczęstsze wady wymowy to:

1. Sygmatyzm (popularne seplenienie) – czyli nieprawidłowa artykulacja głosek detalizowanych trzech szeregów: syczącego S, Z, C, DZ; ciszącego: Ś, Ć, Ź, DŹ,: szumiącego S, Z, C, DZ

2. Lambdacyzm – nieprawidłowa artykulacja głoski L

3.  Kappacyzm - nieprawidłowa artykulacja głoski K

4.  Gammacyzm - nieprawidłowa artykulacja głoski G

5.  Rotacyzm - nieprawidłowa artykulacja głoski R

6.  Mowa bezdźwięczna – występuje gdy dziecko artykułuje głoski dźwięczne jako bezdźwięczne np. zamiast powiedzieć głoskę d dziecko wypowiada t i tak np. zamiast domek dziecko będzie mówiło Tomek.

7.  Zaburzenia słuchu fonematycznego – z zaburzeniami słuchu fonematycznego mamy do czynienia, gdy dziecko nie różnicuje różnych wymówień tego samego fonemu.

8. Nosowanie – wtedy, gdy mowa dziecka przypomina mowę dziecka, które ma  katar i zatkany nos.

9. Jąkanie- stanowi osobną grupę wad wymowy. Powstaje zwykle w wieku przedszkolnym, a ujawnia się wtórnie lub nasila w okresie dojrzewania.  Powodowane jest między innymi poprzez nieprawidłową koordynację ruchową mięśni oddechowych, fonacyjnych, mimicznych bądź też rozpraszaniem uwagi, zaburzeniami nerwowymi, a także uszkodzeniami ośrodków mowy w mózgu.

  

ZALECANE ĆWICZENIA:
1) słuchowa analiza podanego rytmu i ruchowe jego odtworzenie przez: wyklaskiwanie, wystukiwanie ołówkiem, pałeczką na bębenku;
2) porównywanie melodii znanych piosenek pod względem tempa, wysokości głosu;
3) różnicowanie dźwięków opartych na mowie ludzkiej z innymi dźwiękami dochodzącymi ze świata zewnętrznego;
4) różnicowanie dźwięków różnych instrumentów muzycznych;
5) różnicowanie tonów wysokich i niskich oraz tempa szybkiego i powolnego;
6) dzielenie zdań prostych na wyrazy;
7) porównywanie liczby wyrazów w zdaniach;
8) dzielenie wyrazów na sylaby i synteza tych sylab;
9) określenie długości wyrazów na podstawie ilości sylab;
10) tworzenie wyrazów z sylab;
11) słuchowe wydzielanie sylab i liczenie ich w wyrazach krótszych i dłuższych;
12) określanie pozycji sylab w wyrazie: w nagłosie, wygłosie, wydzielanie sylab środkowych;
13) wyszukiwanie podanych sylab w różnych wyrazach;
14) kończenie wyrazów zaczynających się daną sylabą;
15) tworzenie wyrazów przez dodawanie sylab początkowych do znanych sylab końcowych;
16) rozwiązywanie rebusów obrazkowych;
17) analiza i synteza głoskowa wyrazów (skojarzenie głoski ze znakiem graficznym- literą);
18) wyróżnianie i wybrzmiewanie samogłosek i spółgłosek w nagłosie (O-la, u-le, k-ot, s-en);
19) odróżnianie danych głosek od innych przez klaskanie, podskoki itp. gdy słyszy się daną głoskę;
20) słuchowe wyodrębnianie głoski początkowej w wyrazie;
21) rozpoznawanie obrazków i przedmiotów na podstawie podanej głoski końcowej ich nazw;
22) podawanie wyrazów kończących się daną głoską;
23) dobieranie par obrazków, w których nazwa jednego rozpoczyna się taką głoską, jaką kończy się nazwa drugiego (rak- kot- ton-nos)
24) wysłuchiwanie i wybrzmiewanie głosek w wygłosie;
25) wyodrębnianie środkowej głoski w wyrazach
26) tworzenie nowych wyrazów przez dodanie lub odjęcie głoski (np. as- las- lasy- asy- kasy);
27) ćwiczenie czytania sylab i wyrazów;
28) układanie napisów pod obrazkami;
29) przekształcanie wyrazów przez zmianę lub dostawienie sylab (ma- ma, ma- pa, ro-pa, ro- sa, bo-sa);
30) czytanie tekstów, dobieranie zdań do obrazków, porządkowanie zdań opisujących akcję całego obrazka.

 

Droga Mamo, Drogi Tato!

• Jeżeli Wasze dziecko ma problemy z wymową pamiętajcie, że nie wystarczą same ćwiczenia u logopedy. Bez Waszego zaangażowania każda terapia skazana jest na porażkę.

• Wystarczy trochę chęci i 10 – 15 minut dziennie na ćwiczenia.

• Ustawienie aparatu artykulacyjnego odbywa się do 13 roku życia i w tym okresie korygowanie wad wymowy przebiega bez większych stresów i problemów. Później w terapię logopedyczną trzeba włożyć dużo więcej wysiłku.

• Im wcześniej zaburzenia mowy zostaną wykryte i ustalony zostanie tok postępowania, tym terapia będzie skuteczniejsza.

• Mowa w dużej mierze wpływa na całokształt rozwoju dziecka, a szczególnie na jego powodzenia w szkole.

• Pozwólcie robić dziecku miny przed lustrem - ćwiczcie język, wargi i żuchwę.

• Bądźcie cierpliwi i opanowani. Terapia logopedyczna musi potrwać. Na efekty trzeba będzie poczekać, ale na pewno przyjdą.

• Dostrzegajcie nawet najmniejszy sukces dziecka i cieszcie się razem z nim. Pozytywne motywowanie wzmacnia terapię, ale daje też dziecku poczucie pewności i wiary we własne możliwości.

• Bądźcie wyczuleni na wymowę Waszego dziecka wszędzie, nie tylko podczas terapii.

• Nie korygujcie wymowy dziecka przy kimś.

• Ćwiczyć można wszędzie: w domu, samochodzie, na spacerze i podczas każdej okazji: mycie rąk, układanie zabawek…

• Nie zmuszajcie dzieci do ćwiczeń podczas choroby czy złego samopoczucia.

• Sprawcie, aby ćwiczenia logopedyczne nie tylko korygowały wymowę, ale również rozwijały jego słownictwo, wyobraźnię jasność wyrażania myśli i emocji.

• Czytajcie dziecku krótkie wierszyki, rymowanki i powtarzajcie je z nim.

• Pamiętajcie: czas przeznaczony na ćwiczenia logopedyczne jest Waszym wspólnie spędzonym czasem i poświęcacie Go swojemu dziecku!